Nowy system wsparcia dla instalacji biometanowych
Branżę biometanową mają ożywić nowe regulacje prawne. Trwają prace nad projektem o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw (dalej jako: „projekt ustawy”)[1]. Oprócz regulacji dotyczących elektrowni wiatrowych, przedmiotowy projekt ustawy zawiera konkretne rozwiązania wsparcia dla instalacji biometanowych.
Artykuł ukazał się w listopadowo-grudniowym wydaniu Magazynu Biomasa, nr 10(110), a jego autorem jest radca prawny Damian Lipiński. Zapraszamy do lektury!
Wszelkie zmiany zawarte w tym projekcie mają doprowadzić do zwiększenia produkcji biometanu, na poziomie około 300 mln m³ rocznie, co wymaga budowy ok. 50 instalacji biometanowych o mocy powyżej 1 MW.
Kluczowym elementem wsparcia dla przedsiębiorców, którzy zdecydują się na inwestycje w instalacje biometanowe, będzie system aukcyjny. System ten będzie funkcjonował na zasadach analogicznych do obecnych aukcji dla energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii.
Wytwórcy będą mogli sprzedawać na aukcjach wprowadzony do sieci gazowej biometan powstały z biogazu lub z biogazu rolniczego, a także z mieszaniny biogazu i biogazu rolniczego w instalacji odnawialnego źródła energii, do którego wytworzenia wykorzystano:
- biogaz rolniczy wytworzony wyłącznie z substratów;
- biogaz wytworzony wyłącznie z biomasy;
- biogaz lub biogaz rolniczy spełniający kryteria zrównoważonego rozwoju, o których mowa w art. 43 ust. 3 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r.[2].
System wsparcia zawarty w projekcie ustawy ma dotyczyć wyłącznie biometanu zatłaczanego do sieci.
W celu dopuszczenia do aukcji, wytwórca będzie podlegał procedurze oceny formalnej przygotowania do wytwarzania biometanu w danej instalacji, którą przeprowadzać będzie Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Wniosek o wydanie zaświadczenia o dopuszczeniu do udziału w aukcji wytwórca będzie zobowiązany złożyć najpóźniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia aukcji.
Dodatkowym warunkiem wzięcia udziału w aukcji będzie przedłożenie potwierdzenia ustanowienia gwarancji bankowej lub wniesionej kaucji na rachunek bankowy wskazany przez Prezesa URE. Wartość zabezpieczenia wyniesie 48 złotych za każdy 1 kW mocy instalacji odnawialnego źródła energii do wytwarzania biometanu.
Wsparcie będzie udzielane w formie kontraktów różnicowych, co oznacza, że producenci będą mogli sprzedawać biometan po ustalonej cenie przez maksymalnie 20 lat. Cena będzie waloryzowana zgodnie ze wskaźnikiem cen towarów i usług. Kontrakty te będą realizowane na podstawie ofert złożonych w aukcjach, które będą poprzedzone preselekcją. Prezes URE będzie odpowiedzialny za ogłaszanie, przeprowadzanie i rozstrzyganie aukcji oraz zamieszczenie ogłoszenia o nich w Biuletynie Informacji Publicznej URE, nie później niż 30 dni przed dniem ich rozpoczęcia.
Wytwórcy objęci wsparciem będą mieć obowiązek rozpoczęcia produkcji biometanu w terminie czterech lat od dnia rozstrzygnięcia aukcji.
System aukcyjny ma opierać się na trzech koszykach aukcyjnych, odpowiednio stanowiącym przedziałom mocowym:
- Koszyk 1 – instalacje mniejsze niż 2 MW.
- Koszyk 2 – instalacje od 2 MW i mniejsze niż 6 MW.
- Koszyk 3 – instalacje od 6 MW.
Koszyki są podzielone według mocy zainstalowanej, co pozwala na lepsze dostosowanie wsparcia do specyfiki różnych projektów.
Minister właściwy do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia, cenę referencyjną w aukcji biometanu za 1 MWh.
Udzielone wsparcie z aukcji będzie mogło być łączone z innymi formami wsparcia inwestycyjnego, takimi jak dotacje czy pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Jest to istotna kwestia dla potencjalnych inwestorów w tej branży, ponieważ zapewni stabilność finansową i wesprze promowanie efektywności energetycznej.
Przechodząc do potencjalnych skutków projektu ustawy, warto wskazać, że to zdecydowanie pozytywny impuls dla zwiększenia możliwości wykorzystania potencjału biometanu w produkcji energii. Jednocześnie, istnieją uzasadnione obawy dotyczące wdrożenia omawianych regulacji prawnych, między innymi dotyczy to okresu na podłączenie instalacji biometanowej do sieci gazowej, który zdaniem ekspertów powinien być dłuższy i wynosić 60 miesięcy, zamiast proponowanych 48 miesięcy zawartych w projekcie ustawy.
Obecnie sytuacja dotycząca zatłaczania biometanu do sieci gazowej w Polsce jest dość skomplikowana z powodu stanowiska Polskiej Spółki Gazownictwa (PSG), która ogranicza możliwości przyłączenia biometanowni do istniejącej infrastruktury. Wynika to choćby z konieczności zrealizowania przez PSG konkretnych projektów, takich jak wirtualne gazociągi i spinki systemowe, aby zwiększyć chłonność sieci i umożliwić zatłaczanie biometanu.
Inną ważną kwestią jest zabezpieczenie dla producentów, którego de facto brakuje w treści proponowanego projektu ustawy. Nie ma w nim odpowiednich regulacji, które chroniłyby producenta w przypadku, kiedy pomimo zachowania przez niego należytej staranności, nie będzie on w stanie, choćby poprzez brak dostępności surowców, wyprodukować zadeklarowanej ilości biometanu. Taka sytuacja będzie zapewne miała swoje negatywne odbicie w sytuacji finansowej danego producenta.
W dłuższej perspektywie czasu, system wsparcia dla instalacji biometanowych, który będzie wymagał dalszych prac legislacyjnych, może poprawić konkurencyjność cenową i sytuację odbiorców indywidualnych. Zwiększenie udziału biometanu jako odnawialnego źródła energii, oprócz obniżenia ceny gazu, może spowodować stabilizację rynku i przewidywalność cen. Taka stabilność może okazać się korzystna zwłaszcza dla odbiorców indywidualnych, którzy będą mogli lepiej planować swoje wydatki na energię w budżecie domowym.
Artykuł dostępny na stronie wydawcy Magazynu Biomasa – TUTAJ.
[1]Projekt z dnia 25.09.2024 r. ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw.
[2]Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. U. UE. L. z 2014 r. Nr 187, str. 1 z późn. zm.).
Materiał prasowy: radca prawny Damian Lipiński.