Jawność wynagrodzeń jednak szybciej niż zakładaliśmy?
Na początku grudnia 2024 r. do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy o zmianie Kodeksu pracy. Wnioskodawcy proponują wprowadzenie regulacji, która ma poprawić jawność wynagrodzeń. Pomimo zbieżności tematyki, nie jest to jednak jeszcze projekt wdrażający tzw. dyrektywę w sprawie jawności wynagrodzeń[1], której implementacja została powierzona Rządowi. Rząd dotychczas nie przedstawił jednak swojej propozycji przepisów w sprawie zwiększenia przejrzystości płac. Niezależnie od obowiązku wdrożenia dyrektywy, inicjatywę w sprawie zmian Kodeksu pracy w tym zakresie podjęli jednak posłowie. W dalszej części artykułu przyjrzymy się ich propozycji.
Pomysłodawcy poselskiego projektu zmian w Kodeksie pracy wskazali, że głównym celem ich projektu jest zobowiązanie pracodawców do przedstawiania w publikowanych przez nich ofertach zatrudnienia proponowanego wynagrodzenia, które planują zaoferować aplikującym na dane stanowisko kandydatom. Posłowie zauważyli, że wynagrodzenie w Polsce to nadal temat tabu a wiele organizacji wciąż posiada nietransparentne polityki płacowe.
Wnioskodawcy proponują więc wprowadzenie do Kodeksu pracy przepisów, zgodnie z którymi:
- wynagrodzenie, jak i jego poziom mają być jawne podczas trwania stosunku pracy, a także przed jego nawiązaniem;
- pracownicy będą mieć prawo do wystąpienia do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia, w podziale na płeć w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę jak oni lub pracę o takiej samej wartości;
- pracodawca nie będzie mógł zakazać lub uniemożliwiać pracownikowi ujawniania informacji o jego wynagrodzeniu;
- pracodawca publikując ogłoszenie o pracy będzie musiał uwzględniać w niej kwotę proponowanego poziomu wynagrodzenia wskazując jego minimalną i maksymalną wysokość. Informacja będzie mogła jednak zawierać wzmiankę, że kwota podlega negocjacji.
Jak widać, zakres proponowanej regulacji jest częściowo zbieżny z przepisami dyrektywy w sprawie jawności wynagrodzeń, które Rząd powinien wdrożyć do polskich przepisów do czerwca 2026 r.
W stosunku do zakresu obowiązków pracodawców przewidzianych w dyrektywie, poselski projekt w szczególności nie uwzględnia jednak kwestii związanej ze sprawozdawczością. Oznacza to, że aby dostosować się do wymogów przewidzianych w dyrektywie i przygotować się do wypełnienia przewidzianych w niej obowiązków związanych ze sprawozdawczością, pracodawcy wciąż muszą czekać na projekt rządowej regulacji. Jej szczegóły nie są jednak jeszcze znane, co nie jest dobrą wiadomością, biorąc pod uwagę, że w przypadku pracodawców zatrudniających powyżej 150 pracowników pierwsze sprawozdania będą musiały być przygotowane już za rok 2026. Przygotowania do sporządzenia sprawozdań powinny więc zacząć się już w przyszłym roku.
[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania
Materiał prasowy: aplikantka radcowska Wiktoria Stańczuk-Mamulska.
