Nowy projekt przepisów o ochronie sygnalistów
W styczniu 2024 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został nowy projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa czyli sygnalistów. Projekt ten ma stanowić implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 o takim samym tytule. Przypomnijmy, że Polska pozostaje obecnie w znaczącej zwłoce z implementacją tej dyrektywy (termin w tym zakresie upłynął dnia 17 grudnia 2021 r.), co doprowadziło nawet do tego, że pojawiły się już pierwsze wyroki uwzględniające bezpośredni, wertykalny skutek tej dyrektywy (więcej o sprawie pisaliśmy TUTAJ).
W poprzedniej kadencji Sejmu prowadzono na szczeblu rządowym prace legislacyjne zmierzające do implementacji dyrektywy. Nie zostały one jednak ukończone przed upływem kadencji. Dlatego nowy rząd podjął działania w sprawie, opierając się w dużej mierze na wypracowanym w poprzedniej kadencji projekcie. Kluczowe zmiany, jakie wprowadzono w stosunku do ostatniej wersji poprzedniego projektu, są następujące:
- Zrezygnowano ze wskazania, że warunkiem objęcia sygnalisty ochroną jest to, aby ujawniana przez niego informacja dotyczyła interesu publicznego.
- Zrezygnowano z obowiązkowego wydawania zaświadczeń osobom dokonującym zgłoszeń zewnętrznych do Rzecznika Praw Obywatelskich lub organów publicznych. Takie zaświadczenia mają być wydawane jedynie na wniosek, przy czym ich wydanie nie będzie uzależnione od złożenia przez sygnalistę oświadczenia – pod rygorem odpowiedzialności karnej – że, przekazana informacja była prawdziwa. Nie będzie też uzależnione od uprawdopodobnienia przez sygnalistę w sposób dostateczny wystąpienia naruszenia prawa. Pracodawcy sygnalistów nie będą też informowani o wydaniu zaświadczenia.
- Skrócono terminy proceduralne związane z przyjmowaniem procedury zgłoszeń wewnętrznych przez podmioty prawne, w tym terminy na konsultacje z przedstawicielami pracowników (związkami zawodowymi) oraz termin wejścia w życie tej procedury.
- Rolę przypisaną pierwotnie Państwowej Inspekcji Pracy ma przejąć Rzecznik Praw Obywatelskich. Ponadto, wprowadzono możliwość kierowania zgłoszeń zewnętrznych do RPO we wszystkich sprawach a nie tylko wówczas, kiedy zgłaszający nie potrafi określić organu publicznego właściwego w sprawie.
- Skrócono vacatio legis ustawy z 2 miesięcy do 1 miesiąca. Przewidziano także, że ustalenie procedury zgłoszeń wewnętrznych przez podmioty prawne oraz procedur zgłoszeń zewnętrznych przez Rzecznika Praw Obywatelskich i organy publiczne powinno nastąpić w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy.
Podsumowując, dla biznesu niewiele się zmienia w stosunku do poprzedniej wersji projektowanych przepisów. Obowiązki w zakresie procedury zgłoszeń wewnętrznych pozostały bowiem praktycznie identyczne. Trzeba jednak pamiętać, że czasu jest niewiele. Na przeprowadzenie całego procesu wdrożeniowego będzie bowiem jedynie 2 miesiące od dnia publikacji nowych przepisów w Dzienniku Ustaw.
***
Jeśli potrzebujecie Państwo wsparcia we wdrożeniu procedury zgłoszeń wewnętrznych w Państwa firmie lub w innych sprawach związanych z ochroną sygnalistów, zespół Kancelarii GFP_Legal z przyjemnością Państwu pomoże. W tej sprawie prosimy o kontakt z r.pr. Piotrem Grzelczakiem, tel. +48 792 917 998, email: piotr.grzelczak@gfplegal.pl.
Materiał prasowy: radca prawny Piotr Grzelczak.
fot. Piotr Grzelczak, Kancelaria Prawna GFP_Legal Wrocław
#Sygnaliści #ZgłaszanieNaruszeń #Whistleblowing #PrawoPracy #OchronaDanychOsobowych #RODO #GFPLegal #KancelariaPrawnaWrocław #KancelariaPrawnaGFPLegal #RadcaPrawnyWrocław
